crop insurance 2020 : सन २०२० मधील खरीप हंगामातील पीक विम्याच्या (Kharip Peak Vima 2020) प्रलंबित भरपाईसाठी धाराशिव (उस्मानाबाद) जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी दिलेला न्यायालयीन लढा यशस्वी झाला आहे. या महत्त्वपूर्ण विजयामुळे जिल्ह्यातील लाखो शेतकऱ्यांसाठी तब्बल २२० कोटी रुपये मिळण्याचा मार्ग मोकळा झाला असून, आता भरपाई वाटपाचा मार्ग सुकर झाला आहे.
मुंबई उच्च न्यायालयाच्या छत्रपती संभाजीनगर खंडपीठाने (Chhatrapati Sambhajinagar High Court) खासगी पीक विमा कंपनी, बजाज अलायन्स (Bajaj Allianz), विरोधात निकाल देत शेतकऱ्यांच्या हक्कावर शिक्कामोर्तब केला आहे.
अतिवृष्टीनंतर विमा कंपनीची टाळाटाळ crop insurance 2020
२०२० च्या खरीप हंगामात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे (Heavy Rainfall) सोयाबीनचे काढणीपश्चात मोठे नुकसान झाले होते. नुकसान भरपाई मिळण्याची अपेक्षा असताना, बजाज अलायन्स या विमा कंपनीने तांत्रिक कारणे देत शेतकऱ्यांना भरपाई देण्यास साफ नकार दिला.
या अन्यायाविरोधात, आमदार राणा जगजितसिंह पाटील (Rana Jagjitsing Patil) यांच्या नेतृत्वाखाली शेतकऱ्यांनी उच्च न्यायालय आणि अगदी सर्वोच्च न्यायालयापर्यंत धाव घेतली आणि आपल्या हक्कांसाठी प्रखर लढा दिला.
शेतकऱ्यांसाठी दिलासा: आतापर्यंतची भरपाई
या न्यायालयीन लढ्याच्या आदेशानुसार, यापूर्वीच खरीप हंगाम २०२० मधील नुकसानीपोटी विमा कंपनीकडून २८९ कोटी रुपये शेतकऱ्यांना वितरित करण्यात आले होते. मात्र, त्यानंतरही जवळपास २२० कोटी रुपये शेतकऱ्यांना मिळणे अपेक्षित असताना, विमा कंपनीकडून वारंवार टाळाटाळ केली जात होती.
न्यायालयाचे स्पष्ट आणि ऐतिहासिक आदेश
या उर्वरित २२० कोटी रुपयांसाठी उच्च न्यायालयात सुरू असलेल्या लढ्यात, न्यायालयाने शेतकऱ्यांच्या बाजूने निकाल देत दोन मुख्य आदेश जारी केले:
- ७५ कोटी रुपये: विमा कंपनीने यापूर्वी न्यायालयात जमा केलेली ७५ कोटी रुपयांची रक्कम व्याजासह शेतकऱ्यांना तत्काळ वितरित करावी.
- १३४ कोटी रुपये: विमा कंपनीला राज्य सरकारकडून देय असलेले १३४ कोटी रुपये कोणत्याही प्रकारची रोख न ठेवता थेट शेतकऱ्यांना वितरित करावेत.
या ऐतिहासिक निकालानंतर धाराशिव जिल्ह्यातील तब्बल ३ लाख ३३ हजार ४१२ शेतकऱ्यांसाठी वाढीव पीक विमा नुकसान भरपाई मिळण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.
शेतकऱ्यांच्या या लढ्यात ज्येष्ठ विधीज्ञ ॲड. धोर्डे पाटील, ॲड. व्ही. डी. साळुंके आणि ॲड. राजदीप राऊत यांचे मोलाचे सहकार्य लाभल्याचे आमदार पाटील यांनी कृतज्ञतापूर्वक नमूद केले.
