Cotton Rate : आंतरराष्ट्रीय कापूस बाजारात सध्या मोठी उलथापालथ सुरू आहे. जगातील सर्वात मोठा कापूस वापरकर्ता देश असलेल्या चीनमध्ये दरांनी उच्चांक गाठला आहे. असे असतानाही, भारतीय कापूस बाजारात मात्र अपेक्षित तेजी दिसून येत नाहीये, ज्यामुळे येथील शेतकरी चिंतेत आहेत. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नेमकी काय परिस्थिती आहे आणि त्याचा भारतीय बाजारावर काय परिणाम होत आहे, यावर टाकलेला हा विशेष प्रकाशझोत.
चीनमधील दर (३०-३१ एमएम गुणवत्ता): प्रति खंडी (३५६ किलो रुई) ₹६५,००० ते ₹६७,०००.
भारतातील दर (समान गुणवत्ता): प्रति खंडी ₹५२,००० ते ₹५३,०००.
या आकडेवारीवरून स्पष्ट होते की, भारतात आणि चीनच्या दरात प्रति खंडी ₹१०,००० ते ₹१२,००० चा मोठा फरक आहे. चीनमध्ये दर कडाडलेले असले तरी, आयात वाढलेली नाहीये. चीन सध्या आपला देशांतर्गत साठा वापरण्यावर भर देत आहे. त्यामुळे या दरवाढीचा थेट फायदा भारतीय निर्यातीला होताना दिसत नाही.
🇺🇸 अमेरिका: व्हिएतनाम, मेक्सिको आणि पाकिस्तानसारख्या देशांकडून अमेरिकेच्या कापसाला मागणी वाढली आहे. अमेरिकेत कापसाचे दर साधारणपणे ₹४३,००० ते ₹४५,००० प्रति खंडी आहेत.
🇧🇷 ब्राझील: ब्राझील सध्या जगातील सर्वात मोठा कापूस निर्यातदार म्हणून पुढे आला आहे. त्यांच्या चलनाचे अवमूल्यन (Currency Devaluation) झाल्यामुळे ब्राझीलचा कापूस आंतरराष्ट्रीय बाजारात इतर देशांपेक्षा स्वस्त पडत आहे. त्यामुळे आयातदार देश ब्राझीलच्या मालाला अधिक पसंती देत आहेत.
🇮🇳 भारतीय बाजारातील कापूस दराचे वास्तव
भारतात कापसाचे (रुई) दर ₹५२,००० ते ₹५५,००० प्रति खंडी असले तरी, शेतकऱ्यांच्या कच्च्या कापसाला (कपाशी) मात्र अपेक्षित दर मिळत नाहीये.
शेतकऱ्यांसाठी सल्ला: विक्रीचे योग्य नियोजन काय असावे?
यंदा कापसाचा लांब धाग्यासाठी हमीभाव (MSP) ₹८,११० आणि मध्यम धाग्यासाठी ₹७,७१० प्रति क्विंटल आहे. सध्या खुल्या बाजारात अनेक ठिकाणी हे दर हमीभावापेक्षा कमी आहेत.
“यंदा देशात कापसाचे उत्पादन आणि गुणवत्तापूर्ण मालाचा पुरवठा कमी आहे. ३१ डिसेंबरनंतर आयात धोरणात बदल झाल्यास आणि भारतीय कापूस महामंडळाची (CCI) रोज १ लाख गाठींची खरेदी अशीच सुरू राहिल्यास, दरात सुधारणा दिसू शकते. मात्र, सध्या खुल्या बाजारात दर कमी असल्याने शेतकऱ्यांनी शक्य असल्यास हमीभाव केंद्रांवर कापूस विक्रीला प्राधान्य देणे अधिक फायदेशीर ठरू शकते.”
